Η μάστιγα του σχολικού εκφοβισμού

Ο σχολικός εκφοβισμός (γνωστός και ως bullying) είναι ένα φαινόμενο νεανικής παραβατικότητας, που υπάρχει σε όλο τον κόσμο. Εμφανίζεται σε διάφορες μορφές, όπως του λεκτικού εκφοβισμού (υποτιμητικά σχόλια), του κοινωνικού εκφοβισμού (διάδοση φημών), του σωματικού εκφοβισμού (ξυλοδαρμός) και του ψηφιακού εκφοβισμού (απειλητικά μυνήματα σε ηλεκτρονικές συσκευές).

Όποια και αν είναι η μορφή του τα αίτια είναι κοινά. Βασικό ρόλο παίζει η οικογένεια και στο θύτη και στο θύμα. Πολλές φορές η επιθετική συμπεριφορά του θύτη είναι προϊόν της βίαιης συμπεριφοράς των γονέων. Όταν οι γονείς βρίσκονται σε συνεχή σύγκρουση ή όταν προβαίνουν σε ακρότητες, κακοποιώντας τα παιδία τους δημιουργούν πρότυπα. Αυτά, υιοθετούνται από τα παιδιά, τα οποία με τη σειρά τους χτίζουν προσωπικότητες επιθετικές, οι οποίες προσπαθούν να εκτονώσουν την οργή τους πάνω σε πιο αδύναμα παιδιά.

Επιπλέον, η αδιαφορία των γονέων και η παραμέληση των παιδίων τους, τα κάνουν να έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και προσπαθούν να επιβεβαιώθουν μέσω της βίας. Σε ότι αφορά το θύμα, ευθύνη έχουν οι υπερπροστατευτικοί γονείς. Αυτό συμβαίνει, καθώς οι γόνεις δεν δίνουν την ευκαίρια στο παίδι να αγωνιστεί για τα δικαιώματα του και να έχει μια δυνατή προσωπικότητα.

Ένας άλλος παράγοντας, που συντελεί στην έξαρση αυτού του φαινομένου, είναι τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που προβάλουν βίαιους χαρακτήρες, που έχουν έλλειψη ηθικών φραγμών, και όμως στο τέλος αυτοί νικούν, ενώ η κοινωνία «χάνει» τα παιδιά της, αφού ακολουθούν πιστά αυτά τα είδωλα. Τον ίδιο ρόλο παίζουν και πλήθος ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Όταν τα παιδιά εκτίθενται σε συνεχή βία την αντιγράφουν και την εφαρμόζουν.

Δυστυχώς, όμως, η ύπαρξη της σχολικής βίας έχει διάφορες συνέπειες, τόσο για τους θύτες όσο και για τα θύματα. Τα θύματα αντιμετωπίζουν πολλά ψυχολογικά προβλήματα, γίνονται ανασφαλή, μειώνεται η αυτοπεποίθηση τους και δε θέλουν να πηγαίνουν στο σχολείο.

Όχι μόνο αυτό, αλλά μπορεί βιώνοντας και βίαιες συμπεριφορές και εφόσον νιώσουν αβοήθητα και μόνα, από θύματα να μετατραπούν σε θύτες. Τα  παιδιά-θύτες, από την άλλη πλευρά, πολλές φορές βρίσκονται σε φιλίες που βασίζονται στο φόβο των άλλων. Νιώθουν πως η βία είναι ο μόνος τρόπος διεκδίκησης των επιθυμιών τους. Η προσέγγιση τους πρέπει να είναι προσεκτική από την πλευρά των ενηλίκων, διότι αν υπάρξει μόνο τιμωρία και όχι σωφρονισμός, κινδυνεύουν να αποβληθούν από το σχολείο και να διακόψουν την φοίτηση τους. Επομένως, μεγαλώνοντας αυτά τα παιδιά μπορούν να εξελιχθούν σε ενήλικες με παραβατική συμπεριφορά. Να περιθωριοποιηθούν και να απομονωθούν, κάνοντας χρήση αλκοόλ, ναρκωτικά, αλλά και έχοντας ροπή στο χουλιγκανισμό και το έγκλημα.

Για να αντιμετωπισθεί αυτή η άσχημη κατάσταση θα πρέπει να ληφθούν κάποια μέτρα. Σε επίπεδο σχολείου οι καθηγητές θα πρέπει να σταματήσουν να αδιαφορούν και να επιβλέπουν τι γίνεται στον χώρο. Έτσι, οι θύτες θα καταλάβουν ότι δεν μπορούν να συνεχίσουν τις πράξεις τους και τα θύματα θα αισθανθούν πιο ασφαλή.

Από την πλευρά του ο γονιός θα πρέπει να συζητά με το παιδί του και να του ξεκαθαρίσει ότι δεν ανέχεται τέτοια συμπεριφορά ως προς τους συμμαθητές του και να ψάχνει με την βοήθεια ειδικών τους λόγους μιας τέτοιας συμπεριφοράς.

Από την άλλη, οι γονείς οφείλουν να βοηθήσουν το παιδί τους μειώνοντας του την ανασφάλεια και αυξάνοντας του την αυτοπεποίθηση. Η πολιτεία με την σειρά της να παρέχει στα σχολεία ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς, οι οποίοι μέσα από συζητήσεις θα προλαβαίνουν και θα ελέγχουν τέτοιου είδους κατάστασης. Αυτοί έχουν την ικανότητα, τη μόρφωση και την εξειδίκευση να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα.

Συνοψίζοντας, ο σχολικός εκφοβισμός αποτελεί ένα πρόβλημα στην κοινωνία μας, το οποίο βασίζεται σε διάφορους παράγοντες και έχει δυσάρεστες συνέπειες και για αυτόν που το ασκεί και για αυτόν που τον δέχεται, για αυτό θα πρέπει όλοι να κάνουμε κάτι προκειμένου να εξαλειφθεί.

Πηγές:

https://el.wikipedia.org/wiki/Σχολικός_εκφοβισμός

http://www.e-abc.eu/gr/sholikos-ekfovismos/

https://www.kathimerini.gr/society/562247320/yp-paideias-ti-provlepei-to-nomoschedio-gia-ton-scholiko-ekfovismo/

https://www.psychologynow.gr/arthra-psyxologias/sxoleio/sxolikos-ekfovismos/26-scholikos-ekfobismos-bullying-mia-skliri-pragmatikotita-tis-marianthis-spurgiti.html