Θέατρο και ψυχική υγεία, είναι εφικτό;

Εισαγωγή

Σοκ προκαλούν τα αποτελέσματα έρευνας του αμερικανικού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) για την ψυχική υγεία των εφήβων τα χρόνια της πανδημίας. Οι ανήλικοι που παρέμειναν στην οικογενειακή εστία εξαιτίας των μέτρων κατά της COVID-19 δεν ήταν ασφαλείς.

Η έρευνα εκπονήθηκε το 2021 σε 7.075 γυμνασιόπαιδα στην αμερικανική επικράτεια. Το 44,2% των παιδιών ανέφερε επίμονα αισθήματα στεναχώριας και απελπισίας. Αυτά δεν τους επέτρεπαν να συμμετάσχουν στις καθημερινές δραστηριότητες. Το 9% παραδέχθηκε ότι είχε αποπειραθεί να αυτοκτονήσει.

Υπάρχει λύση;

Με το πέρας του χρόνου όλο και περισσότεροι νέοι στρέφονται σε «εναλλακτικές» θεραπείες. Μια εξ᾽αυτών είναι η ενασχόληση με την τέχνη και συγκεκριμένα το θέατρο (δραματοθεραπεία- drama therapy).

Η τέχνη από πάντα θεωρείτο σημαντική μέθοδος εσωτερικής ανάπτυξης και θεραπείας που εντάσσεται στον κλάδο της ψυχοθεραπείας. Το θέατρο αποτελεί μία μορφή τέχνης, που έχει τη δυνατότητα να επικοινωνεί ότι δεν μπορεί το άτομο να εκφράσει με άλλο τρόπο.

Χαρακτηριστικά δραματοθεραπείας

Μερικά από τα βασικά χαρακτηριστικά που έχει ως μέθοδος η δραματοθεραπεία είναι τα εξής:

• Χρήση του συμβολικού και της μεταφοράς

• Σημείο εστίασης ολόκληρη η ομάδα

• Επιτυχημένη εφαρμογή σε ομαδικό και ατομικό επίπεδο

• Επιστράτευση κάθε είδους τέχνης

• Εξελικτική διαδικασία

• Διευκολυντικός ρόλος δραματοθεραπευτή

Το παράδοξο του δράματος είναι το γεγονός πως παρόλο που δημιουργείται απόσταση μεταξύ του ηθοποιού και της σκηνής, δίνεται ξεχωριστά στο κάθε άτομο η ευκαιρία να έρθει πιο κοντά με πτυχές του εαυτού του, διερευνώντας τις σε βάθος.

Συνήθως χρησιμοποιούνται συμβολικές σκηνές και όχι πραγματικές σκηνές από τη ζωή του ατόμου. Μέσα από τις εκδραματίσεις, επιτρέπεται η αλλαγή της εμπειρίας που ο συμμετέχων βιώνει. Ένα άλλο στοιχείο είναι η δραματική μεταφορά.

Τα θετικά της δραματοθεραπείας

Η δραματική μεταφορά αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση της καλλιτεχνικής δημιουργίας, καθώς εξυπηρετεί την ομαλή ψυχική λειτουργία και συμβάλλει στον μηχανισμό της μετουσίωσης.

Μέσω της συνειδητής ερμηνείας ή της προσφοράς επεξηγήσεων του δράματος, εμποδίζεται συχνά η συνεχιζόμενη διαδικασία της κατανόησης. Μία παράσταση μπορεί να είναι θεραπευτική, ανεξάρτητα από το περιεχόμενο ή το υλικό που επιθυμεί να επεξεργαστεί ο συμμετέχων.

Πιθανή είναι η ανάληψη περισσότερων από ένα ρόλων. Αυτό δίνει την ευκαιρία στο άτομο που συμμετέχει να αλλάξει τη σχέση του με το υλικό του δράματος, συμμετέχοντας είτε ως πρωταγωνιστής, είτε ως βοηθός, είτε ως θεατής.

Επιπλέον, αυξάνεται η αυτοπεποίθηση καθώς και μειώνεται το άγχος της έκθεσης σε κοινό.

Τέλος, σημαντικός είναι και ο ρόλος της ενσυναίσθησης στο δράμα που αφορά στη δημιουργία ενός δεσμού ανάμεσα στον ηθοποιό και το κοινό και στον ηθοποιό και το ρόλο. Το κοινό ταυτίζεται με τους χαρακτήρες και έχει συναισθηματική συμμετοχή και εμπλοκή, επιτρέποντας με αυτό τον τρόπο το μοίρασμα της εμπειρίας και του συναισθήματος.

Πηγές:

https://www.kathimerini.gr/world/561789808/mia-deyteri-pandimia-stin-psychiki-ygeia-ton-neon/

Photo by Gwen King on Unsplash